Uçuklar ağız, diş eti, dudak, yüz veya burun çevresinde görülebilen herpes simpleks virüsüne bağlı olarak yaralar ile ortaya çıkan bir enfeksiyondur. Kimi zaman ateş ve kas ağrıları gibi şikâyetlere yol açabilir. Bu virüs sadece insanları etkiler. Ağız içinde ve dışında oluşan bu yaralar en sık 1-2 yaş arası çocuklarda görülse de her yaşta oluşabilir. HSV-1 tipik olarak ağız çevresinde yaralara ve HSV-2 genital yaralara neden olsa da bu virüsler her iki yerde de yaralara neden olabilir. Çocuklarda uçuk tedavisi ve korunma yolları genellikle yetişkinlerinki ile benzeşir ancak çocuklar daha dikkatsiz davranabileceğinden virüsün göze bulaşma olasılığı yüksektir. Bu durum ciddi sonuçlar yaratabileceğinden çoçuğu takip eden hekime bilgi vermek gerekir.
Uçuk belirtileri nelerdir?
Uçuklar önce dudaklarda, ağız çevresinde ve bazen ağız içinde kabarcıklar oluşturur. Kabarcıklar daha sonra yaralara dönüşür ve bu da yemek yemeyi ağrılı hale getirebilir. İçinde sıvı toplayabilir, ancak geçmeden önce kabuklanır ve sonrasında iyileşir.
Bazen virüs diş etlerinde kızarıklık ve şişlik, ateş, kas ağrıları, genel bir hastalık hissine neden olur. Bir çocuk ilk olarak HSV-1 aldıktan sonra, virüs vücutta herhangi bir belirti vermeden sessizce kalabilir. Ancak daha sonra bazı sebeplerle tekrarlayabilir.
Uçuk neden olur?
Uçuk virüs nedeniyle gelişmektedir ancak genellikle bağışıklık sistemi nedeniyle her an aktif olmayabilir. Aşağıdaki sebepler uçuk oluşmasına zemin yaratabilir:
- Farklı enfenksiyon hastalıklarına yakalanmış olmak (Grip vb.).
- Çok soğuk hava.
- Çok fazla güneşte kalmak.
- Kız çocuklar için ergenlikte adet dönemi.
- Stres, sınav heyecanı gibi bağışıklık sistemini olumsuz etkileyen sebepler.
- Kötü beslenme.
Virüs yeniden aktive olduğunda, uçuk çıkacak yerde karıncalanma, yanma, kaşınma hissi olabilir.
Çocuklar, uçuğu olan bir kişiyi öperek veya dokunarak ya da bulaşmış bir kişiyle yemek kapları, havluları veya diğer eşyaları paylaşarak bu virüsü alabilirler. Birçok çocuk, okul öncesi yıllarda HSV-1 ile karşılaşır.
Uçuk tedavisi nasıldır?
Uçuk tedavisi için kullanılan çok bilinen bazı kremler eczanelerden temin edilmektedir. Uçuklar genellikle yaklaşık 1 ila 2 hafta içinde kendiliğinden geçer. Hiçbir ilaç virüsü ortadan kaldıramaz, ancak ilaç tedavisi uçukların daha az ağrılı olmasına yardımcı olabilir ve uzun sürmesini engeller:
- Soğuk kompres rahatlama hissi yaratır ve acıyı hafifletir
- Reçeteli veya reçetesiz tedaviler bazen doktor tarafından önerilmektedir. Eczacılar da bu konuda yardımcı olabilir.
- Soğuk yiyecekler ve içecekler çocukların daha rahat olmasına yardımcı olabilir.
- Küçük çocuklar için kullanılacak tedaviye mutlaka hekimin karar vermesi gerekir. Doğal malzemeler dahi olsa bebekler için hekim veya eczacınıza danışın.
Çocuğum uçuk olduğunda doktora gitmeli miyim?
Özellikle 6 aydan küçük bebeklerde uçuk varsa doktora haber vermenizde fayda vardır. Ağızdaki yara bebeğinizin meme emmesini azaltabilir. Bu da beslenmeyi ve uykusunu etkileyecektir.
- Enfeksiyon yayılıyor ve vücudun başka yerlerinde de çıkıyorsa,
- 2 hafta içinde kendi kendine iyileşmeyen yaralar varsa
- Gözlerin yakınında herhangi bir yara veya gözlerde tahriş varsa,
- Çocuğunuz çok sık uçuk çıkarıyorsa doktoruna danışmanız gerekir.
Uçuk nasıl önlenir?
Uçuklara neden olan virüs çok bulaşıcıdır. Ancak başkalarına yayılmasını önlemek için alınabilecek bazı tedbirler faydalı olacaktır. Bunlar;
Uçuğu olan kişinin kullandığı bardak, çatal, bıçak, el bezlerini ve havluları diğer aile üyeleri tarafından kullanılmamalıdır. Bu eşyaları kullandıktan sonra iyice yıkanmalıdır.
Yaralar iyileşene kadar kimse ile öpüşülmemelidir. Özellikle çocuklar öpülmemelidir.
Uçuğa dokunduktan sonra eller iyice ve sık sık yıkanmalıdır. HSV gözlere bulaşırsa çok ciddi sonuçlar doğurabilir.
