Pamukçuk, ağız içerisinde az miktarda bulunan Candida mantarının çeşitli nedenler ile çoğalması ile oluşur. Genellikle bebeğin ağzında beyaz renkli, silindiğinde geçmeyen bir beyaz nokta şeklinde kendini gösterir. Ağzın içinde iç yanaklara, dil üzerine, dudak iç bölgesine yayılabilir. Emzik, biberon başlığı vb. maddelerin bu bölgeyi tahriş etmesi sonucu oluşabileceği gibi emziren annenin veya bebeğin antibiyotik kullanımı, bağışıklık sisteminin zayıflaması, diş çıkarma dönemi gibi durumlarda da görülebilir.
Uzun süre meme veya emzik emmek ciltte tahrişe sebep olabileceğinden pamukçuk oluşumuna zemin hazırlar. Yaz aylarında daha sık görülür ve bebeği rahatsız ettiğinden bu dönemde bebeğin iştahında azalma gözlenebilir. Ancak lezyon tedavi edildiğinde bu sıkıntı da ortadan kalkar.
Pamukçuk sık tekrarlıyorsa
Sık tekrarladığı durumlarda bebeğin kullandığı biberon başlığını değiştirmek, emziği küçük boy ile değiştirmek, silikonlu bir emziğe geçmek fayda sağlayabilir. Bir diğer yöntem olarak geçici bir süre bebeğin emme süresini 20 dakika ile sınırlamak, bebek emmekte zorlanıyorsa özel damlalıklı bardak veya küçük kaşık ile beslemeye çalışmak da soruna bir çözüm olabilir.
Bebeğin ağız temizliği her gün düzenli olarak yapılmalı ve kullandığı emzik, biberon, kaşık gibi materyaller steril edilmelidir. Mikroplardan arındırarak steril yapmak için kaynamış suda 10 dakika bekletmek yeterlidir. Hatta musluktan akan el yakacak derecedeki sıcak suda emzikleri 15 dakika bekletmeniz dahi tam olarak steril etmese de işe yarayacaktır.
Ayrıca emziren annelerin meme uçlarını emzirmeden önce ve sonra ılık su ile yıkaması, gün içerisinde kuru tutmaya çalışması her emzirmeden önce sütünü biraz sağarak meme uçlarına sürmesi fayda sağlayabilir.
Tedavi yaklaşımı
Tedavisinde genellikle ağızdan damla formundaki mantar ilaçları kullanılır. Hekiminizin verdiği ilacı tarif edildiği gibi kullanmanız yeterli olacaktır. Sadece ilaç vermek işe yaramıyor ise ilaç veya karbonatlı su ile ıslatacağınız gazlı bezi ağızdaki beyazlıkların üzerine hafifçe bastırmayı deneyebilirsiniz. Tedavi süresi genellikle en az 7 gündür. Ağızdaki beyaz noktalar kaybolsa da ilacı erken bırakmayın. Hekimin önerdiği süre sonuna dek kullanın.
Eğer bebeğinizde pamukçuk geçirirken pişikte de artış ve daha fazla kızarıklık var ise hekiminize bu konuda da bilgi verin. Normal pişik kremi yerine bir mantar kremi önermesi gerekebilir. Eğer pişik de çok yoğun ise bu dönemde ıslak mendil yerine altını ılık su ile yıkayarak temizlemek ve sık sık havalandırmak, kuru kalmasını sağlamak fayda sağlayacaktır. Bu konuda pişik ile ilgili yazımızı da okuyabilirsiniz.