Açlığın bağışıklık sistemini güçlendirmesi ile ilgili senelerdir farklı çalışmalar yapılıyor. Pandemi yaşadığımız bu günlerde orucun insan bağışıklık sistemi üzerine etkileri de merak ediliyor. “Dini açıdan bizim için oldukça önemli olan Ramazan ayında oruç ibadeti COVID-19 sebebiyle bağışıklık açısından tartışılan bir durum haline geldi. Oruç tutarken sağlıksız bir beslenme şeklinin bağışıklık sistemimizi zayıflatıp enfeksiyonlara açık hâle getireceği aşikâr” diyen Diyetisyen Damla Tatan, “Oysa doğru beslenerek oruç tutmak bağışıklık sistemimizi güçlendirebilir!” açıklamasında bulunarak, oruç tutarken sağlıklı beslenmenin püf noktalarını anlattı.
Oruç tutmak bağışıklık sistemimizi nasıl etkiler?
Dyt. Damla Tatan, “Intermittent fasting uygulamaları açısından ele aldığımızda oruç tutmak bağışıklık sistemimizi güçlendirebilir. Yapılan çalışmalarda aralıklı açlık uygulamalarının kilo kaybı, düzelmiş kan şekeri seviyeleri, azalmış kan yağları (total kolesterol, LDL, trigliserit) ile ilişkili olduğu gösterilmektedir. Obezite, yüksek glikoz seviyeleri bağışıklık sistemini zayıflatan inflamatuar süreci de beraberinde getirmektedir. Aralıklı açlık metabolik profili düzelterek, bağışıklık sistemini zayıflatan inflamasyonu ortadan kaldırır. Ek olarak yapılan farklı çalışmalarda uzun süreli açlıkların bağırsaklardaki bakteri çeşitliliğini olumlu yönde etkileyerek, vücudun antioksidan savunma kapasitesini arttırdığı gösterilmiştir.” dedi.
2016 yılında Japon bilim insanı Yoshinori Ohsumi’nin, uzun süreli açlığın otofaji mekanizmaları ile bağışıklık sistemini güçlendirdiğini göstererek Nobel ödülünü aldığını hatırlatan Dyt. Damla Tatan, “Otofaji Yunan kökenli bir kelimedir ve oto ‘kendini’ faji ‘yemek’; otofaji ‘kendini yemek’ anlamına gelmektedir. Otofajinin temelinde hastalıklı, güçsüz hücrelerin elenmesi sağlıklı, güçlü hücrelerin ise yaşamlarına devam ettiği gözlemlenmektedir. Hücrelerin aç bırakılması otofajiyi tetiklemektedir. Uzun süren açlık sonucunda zayıf hücrelerin elenmesi ile bağışıklık sisteminin güçlenmesi ile ilişkilendirilmektedir.” açıklamasında bulundu.
Sahur ve iftarda nasıl beslenmeli?
Dyt. Damla Tatan sözlerine şöyle devam etti, “Tüm bu mekanizmalarla birlikte sağlıklı bir beslenme ile ramazan boyunca bağışıklık sisteminizi güçlü tutabilirsiniz. Sahur imsak vaktine yakın bir zamanda yapılmalı, hazmı kolay, enerjisi yüksek, tok tutacak, yavaş sindirilen, gün boyu besleyici özelliğini sürdüren besinler tercih edilmelidir. Sahurda tokluk sürecini uzatmak için proteinlere (süt, yumurta, peynir) ek olarak tam tahıllı ürünler tüketilmelidir. Sahur sonrasında sindirim sürecinin rahatlaması, mide rahatsızlıklarının önüne geçilebilmesi için en az 30 dk sonrasında uykuya geçilmelidir. Güçlü bir bağışıklık sistemi için günde en az iki porsiyon meyve tüketilmeli, öğünlerde salatalara mutlaka yer verilmelidir. İftar ve sahur esnasında çay yada kahve eşliğinde yemek yiyor olmanız yemeklerden alınacak vitamin değerlerinin kalitesini düşürmektedir. Siyah çay ve kahve yerine C vitamini içeriği yüksek olan kuşburnu çayı tercih edilebilir.”
Yetersiz ve sağlıksız beslenmenin hem ramazanda hem de gündelik yaşantımızda bağışıklık sistemimizi zayıflatacağının unutulmaması gerektiğine değinen Dyt. Tatan, “Tüm besin grupları açısından yeterli ve dengeli bir beslenme modeli benimsenmelidir.”dedi.
