Çocuklarda solunum yolu şikayetlerine en sık neden olan alerjen ev tozu akarıdır. Alerjik reaksiyona sebep olabilen dolayısıyla astım hastalığının alevlenmesini tetikleyebilen ev tozu akarı, çocuklar ve yetişkinler için sorun olabilir. Evlerde yerde, halı üzerinde, yatak ve yorganlarda, yastıkta bulunabilen mite olarak da adlandırılan ev tozu akarı, genellikle zeminde bulunuyorsa da yürümeyle oluşan hava akımıyla bile havaya karışabilir. Bazı çocuklarda ev tozu akarı alerjisi nedeniyle astım ataklarını tetikleyebilen bu canlılar, insan derisi döküntüsü Dermatophagoides Pteronyssinus, Dermatophagoides farinea ve besin artıkları ile beslenirler. Bu konuda sık yöneltilen ev tozu akarları nedir, ev tozu akarlarından korunmak için neler yapılabilir, ev tozu akarı alerjisinin tedavisi nasıldır gibi konulara değineceğim.
Ev tozu akarı nedir?
Ev tozu akarı yorgan, yatak ve yastıklarımızda yaşayan mikroskobik böceklerdir. Bu mikroskobik boyuttaki canlıların başımıza açtığı en büyük sorun ev tozu akarı alerjisidir.
Ev tozu akarı alerjisi belirtileri nelerdir?
Ev tozu akarı alerjisi alerjik rinit belirtileri gösterir. İlaveten astım hastalarında astım ataklarını tetikleyebilir. Belirtileri;
- Burun tıkanıklığı,
- Burun akıntısı
- Burunda kaşıntı,
- Sık ve artarda hapşurma
- Gözlerde kaşıntı ve kızarıklık,
- Astım hastalarında hırıltı, öksürük vb. astım belirtilerini tetikleyebilir.
- Özellikle geceleri uzun süreli kuru öksürük ve burunda kaşıntı genellikle bir toz akarı alerjisi belirtileridir.
Ev tozu akarı alerjisi belirtilerini nasıl azaltabiliriz?
Ev tozu akarı alerjisinin tamamen önlenebilmesi neredeyse mümkün değildir. Ancak, önlem olarak yapılabilecek bazı davranışlar belirtilerin azalmasına yardımcı olabilir. Anaokulu gibi çocukların gün boyu bulunduğu ortamlarda da bu tip önlemlerin alınması faydalı olacaktır.
- Ev tozu akarına karşı alınabilecek önlemler nelerdir?
- Bazı noktalara dikkat ederek ev tozu akarının alerjik etkilerini azaltmak mümkündür. Yapabileceğiniz şeyler ise şöyledir;
- Evinizi ve özellikle çocuğunuzun yatak odasını sık sık temizleyin. Temizlikte mümkünse güçlü HEPA filtreli süpürge kullanımı faydalı olabilir. Normal süpürgelerin, akarları havaya yaymasını engellemek için nemli bir bez filtre ya da tozu su dolu gözüne hapseden süpürgeler işe yarayabilir.
- Kuş tüyü yastık veya yorganlar kullanmayın, sentetikler ev tozu akarından korunmada daha iyidir.
- Çocuğunuzun çarşaf, yastık, yorganını haftada bir 55 C’den yüksek sıcak suyla yıkayın.
- Çamaşırları kuruturken zeminden yüksekte tutun.
- Ev tozu akarı geçirmeyen yatak örtüleri ve yastık örtüleri kullanmak (sık dokunmuş ve özellikle ev tozu akarlarına karşı üretilmiş olanlar.)
- Çocuğunuzun yatak odasından ya da fazla zaman geçirdiği diğer odalarda halı kullanmayın. Özellikle duvardan duvara halıları kaldırın. Halı yerine kolay ve sıcak su ile yıkanabilen kilimler kullanmayı deneyin,
- Çocuğunuzun odasındaki pencere, pervaz, perde, panjur, masa vb tüm eşyaları sık sık temizleyin.
- Çocuğun odasında az sayıda eşya bulundurun.
- Kumaş döşemeli mobilya ve süs yastıkları kullanmayın.
- Evdeki toz toplayan her şeyi sık sık temizleyin buna evdeki bitkilerin yaprakları da dahil.
- Çocuğunuzun odasında kitaplık, raflar vb. toz toplayacak eşyalar bulundurmayın.
- Peluş oyuncaklar kullanmamaya çalışın. Eğer pelüş oyuncağını çok seviyorsa oyuncağı sık sık yüksek sıcaklıkta (55 C üzeri) yıkamayı ve kurutucuda kurutmayı deneyebilirsiniz. Eğer bunu yapamıyorsanız bir diğer yöntem olarak bu oyuncakları plastik bir poşete koyup ağzını kapatarak derin dondurucuda 6-8 saat bekletebilirsiniz. Genellikle akarlar bu ısıda bu kadar uzun süre yaşayamazlar.
- Evinizin rutubetliyse özellikle çocuk odasının fazla nemli olmamasını sağlayın.
- Alerji sebebiyle başvurduğunuz çocuk alerji uzmanınızın verdiği ilaçları düzenli kullanmanız gerekir.
