Astım, genellikle ergenlik döneminde geçse de hastalık hayatın ilerleyen evrelerinde bazen kendini yeniden gösterebiliyor. Astım hastalığını geleceğe taşımamak için alınabilecek bazı önlemler var. Astım, alerjiye yatkın olan çocuklarda çevresel faktörlerin de etkisiyle gelişebiliyor. Bu sebeple çocukları astımdan korumanın yolları konusunda bilinçli olmakta fayda var.
Astımın temel nedeni olan şehir hayatı içinde soluduğumuz kirli hava ve her türlü kimyasal malzeme hastalığa zemin oluşturuyor. Bunların içerisinde egzoz gazları, kimyasal temizlik malzemeleri, parfümler, oda spreyleri vb. pek çok şey bulunuyor. Böyle bir ortamda yaşayan çocuklar eğer genetik olarak da alerjiye yatkınsalar astım kaçınılmaz hâle geliyor.
Astım belirtileri bebeklikte başlıyor
Çocuklar doğduklarında karşılaştıkları ilk yabancı maddeler besinler olduğu için ilk olarak gıda alerjileri kendini gösteriyor. Sıklıkla inek sütü ve yumurta alerjisi ile başlayan serüven 3-4 yaşlarında yerini ev tozu alerjisine bırakıyor. Evde veya yuvada vakit geçiren çocuklar yaşıtlarıyla temas sonucu enfeksiyonlara sık yakalanmanın da etkisiyle birbiri ardına bronşit atakları geçirmeye başlıyor ve ardından astım kendisini gösteriyor.
Çocukları astımdan korumanın yolları
Çocukları astımdan korumanın yolları biraz da hayat tarzımıza dikkat etmekten geçiyor. Bunları şöyle sıralayabiliriz;
- Çocuklarınızı mümkün olduğunca temiz bir çevre ve havada yaşatmak,
- Çocuklarınızı besin kirliliğinden uzak tutmak,
Çocuklarınız için abur cuburların, fast food gıdaların yer almadığı, alerji ve astımı önlemede en değerli kaynaklar olan taze meyve ve sebzelerin, minerallerin (Özellikle Selenyum, flavonoidler) yer aldığı sağlıklı bir beslenme düzeni oluşturun.
- Bilgi kirliliğinden arınmak
Arı sütü, bal, bıldırcın yumurtası, karaturp vb. doğal oldukları için zararsız olduğu zannedilen bazı alternatif ve tamamlayıcı tıp kapsamındaki uygulamaların astımı iyileştirmeyeceği hatta ağırlaştırabileceği konusunda bilinçli olun.
- Ev ve çevrenizi düzenlemek
Astımlı çocuğunuzu alerjik olunan maddeden ve alerji dışı astım atağı tetikleyicilerinden uzak tutun. Ev tozu akarlarının en çok olduğu halıları evden uzaklaştırın, yatak ve yastığa akar geçirmeyen özel alerji kılıfları takın, evin hiçbir yerinde sigara içmeyin.
- Astımı olan çocuğun tedavisini aksatmamak
Alerjik astımı olan çocuğunuza ilaç tedavisinin ilk aşamasında, hızlı etki eden sprey ilaçlar verilerek çocuğun atak geçirmesi engellenir. Bu ilaçlar çok düşük doz, kana karışmayan kortizon içerir. Uygun dozda kullanıldığında yan etki riski olmaz. İlaçların başlanıp kesilme kararı alerji uzmanınca verilmelidir. Alerji konusunda kökten çözüm sağlandıkça ilaçlar yavaş yavaş azaltılır ve kesilir.
- Reflüsü varsa kontrol altına almak
Astım doğası gereği çocuklarda yüzde 80 mide başı gevşekliği ile birlikte görülür. Mideden yukarı soluk borusuna ve akciğerlere kaçan mide asidi astımı tetikler. Bu nedenle reflüden koruyucu beslenme çocuğunuzun astım tedavisinin önemli bir parçasıdır. Reflüyü artırıcı kakaolu, çikolatalı kek ve benzeri gıdalardan kaçının gece yatmadan en az iki saat önce beslenmeyi kesin ve çocuğa süt de dâhil yemek yedirmeyin.
Prof. Dr. Yonca Tabak – Çocuk Alerji Uzmanı
