Hamileliğin belki de en eğlenceli ve gizemli tarafı aşermelerdir. Aşermeler hakkında halk arasında birçok hurafe dolaşır ancak nasıl başladığına dair çok az bilgi vardır. Kimi insanlara göre hamile kişinin aşerdiği yiyecekler bebeğin cinsiyetini belirler kimilerine göre ise vücudu ihtiyaç duyduğu için aşerir. Yapılan yeni bir araştırma aşermenin beyindeki hangi bölgede meydana geldiğini gösteriyor.
Fareler üzerinde yapılan araştırmada, aşerme dürtüsünü kontrol eden ve insanlardaki gebeliğin mümkün olduğunca sağlıklı olmasına yardımcı olabilecek beyin bölümü keşfedildi.
Araştırmacılar aynı zamanda aşeren fareler üzerinde yaptıkları testlerde, beynin ödül mekanizmasının yanı sıra tat, duyu ve motor sisteminden sorumlu beyin bölgelerinde de değişiklikler keşfetti.
Bilim insanları aynı zamanda vücuda dopamin sağlayan ve ödül mekanizmasından sorumlu olan mezolimbik bölüm içinde dopamin seviyesinin yükseldiğini ve aktivitenin arttığını tespit etti. Yani aşermeler beynin ödül sistemiyle doğru orantılı olarak çalışıyor.
Science Alert sitesinde yer alan bilgiye göre, İspanya’daki August Pi Sunyer Biyomedikal Araştırma Enstitüsü’nden Nörobiyolog Roberta Haddad-Tóvolli araştırma hakkında şu açıklamaları yaptı:“Bulgularımız, hamilelikte nöronlar aracılığıyla mezolimbik devrelerin tamamen yeniden düzenlenmesini sağladığını gösteriyor. Bu nöronal hücreler ve onların değişimi aşermelerden sorumlu. Çünkü hamilelik sırasında aşerme bu alandaki aktiviteleri engellediğimizde ortadan kalkıyor.”
Yapılan araştırmada özellikle fareler inceleniyor olsa da, fare beyni ve insan beyni deney için yeterince ortak noktaya sahip. Bu ortak noktalar arasında dondurma, çikolata veya herhangi bir gıdaya karşı aşerme hisseden annelerin beyinlerinde gerçekleşen aktiviteler de yer alıyor.
Farelerde hamilelik aşermelerini incelediler
Gebeliğin 7 ila 16’ncı haftalarında yoğun olarak gerçekleşen aşerme duygusunun, anne karnındaki bebeğin büyümesine çeşitli şekillerde destek olduğu düşünülür. Aşerme üzerine yapılan bu araştırmada, bilim insanları metabolizma ve nöral devrelerdeki farklılıkları keşfederek tatlı yiyecekler aşeren farelerin yavrularını incelediler.
İspanya’daki Barselona Üniversitesi’nden Marc Claret, konu hakkında “Sonuçlar şok edici. Bu alanda yapılan önceki araştırmaların çoğunda annenin kalıcı alışkanlıklarının (obezite, yetersiz beslenme veya kronik stres gibi) bebeğin sağlığını nasıl etkilediğine odaklandı. Ancak yapılan yeni araştırma, aşerme gibi kısa ama tekrarlayan davranışların, yavruların psikolojik ve metabolik kırılganlığını artırmak için yeterli olduğunu gösteriyor” dedi.
Araştırmacılar, fare yavruları üzerinde yaptıkları takip testlerinde bazı potansiyel sorunlar belirlediler. Bu sorunlar arasında kilo alımı, kaygı ve yeme bozuklukları gibi faktörler vardı. Bu durumun insanlara nasıl yansıdığı henüz net olmasa da iyiye işaret olmadığı düşünülüyor.
Aşerme üzerine yapılan araştırmanın arkasındaki bilim insanları, bu çalışmanın anne adayları için beslenme kılavuzlarına katkıda bulunmasına yardımcı olabileceğini umuyor. Bu genel diyet sayesinde yemek yeme isteği her seferinde karşılansa bile hem anne hem de bebek için sağlıklı kalmak mümkün olabilir.
Bilim insanları ayrıca, hamilelikte aşerme durumu gibi ne olduğuna ve neden olduğuna dair birçok anekdotsal kanıtın olduğu bu durum hakkında mümkün olduğunca fazla bilimsel araştırma yapılmasının önemli arz ettiğini belirtiyor.
Aşermeye neden olan beyinsel mekanizmalar yaygın olarak bilinmese de, aşerme hakkında birçok hurafe ve popüler inanç var. İspanya’daki araştırma, Nature Metabolism dergisinde yayınlandı.
