Ana SayfaÇocukÇocuk Sağlığı14 adımda doğru okul çantası seçimi

14 adımda doğru okul çantası seçimi

-

Çocukların okulda kullandıkları çantalar ağırlığı, uygunsuz yapıları ve kullanları çocuklarımızın sağlığını tehdit edebilir. Çanta ağırlaştıkça ve taşıma süresi uzadıkça boyun öne doğru eğilir ve vücuttaki yük dağılımı bozulur! Sırt çantası tek taraflı taşındığında ise ‘skolyoz’ olarak adlandırılan omurganın yana eğriliklerini artırabilir. Ağırlığın tek tarafa bindirilmesi o bölgeye olan baskıyı iki kat daha fazla arttıracak o bölgede oluşacak deformite sakatlık riskini arttıracaktır. Ayrıca boyun hızla arttığı bu dönemde tek taraflı olacak yüklenme omurga da yana eğriliklere (skolyoz) neden olabilir. 

Okul çantaları nasıl olmalı?

Çanta askıları:

Çanta yükünün vücuda dengeli ve eşit dağılımınının sağlanabilmesi için askıların yumuşak ve eşit uzunlukta olması gereklidir. Sert omuz askıları omuz kaslarına zarar vererek ağrıyı başlatabilirler. Dar, sert ve ince olan omuz askıları kollara giden damar ve sinirlere baskı yaparak, kollarda ağrı, uyuşukluk ve karıncalanmalara neden olabilir. Omuz askıları geniş ve pedli çantalar tercih edilmelidir. İnce ve pedsiz askılar yük bindiğinde omuzlara gömülerek tam altındaki omuz ekleminde ve omuz-sırt kaslarında ezilme ve ağrıya sebep olurlar.

Çantanın bel bölgesi:

Bel bölgesi yastıkçıkla desteklenmiş çantaları tercih edin. Bu tip çantalar ağırlığın doğru dağılımını sağlar ve ayakta durmayı kolaylaştıran bir dayanak noktası oluşturur. 

Çantanın ağırlığı:

Çantasının boş ağırlığının da fazla olmaması dikkat edilmesi gereken bir noktadır. Çantanın dolu ağırlığı, vücut ağırlığının ortalama yüzde 10-15’i kadar olmalıdır. Bu oran ilkokul çocuklarında 3-4 kg, diğer çocuklar da ise ortalama 5-8 kg arasında olmalıdır. 

Okul çantalarının uygun kullanımı nasıldır?

  • Özellikle çantanın askılarının uzun ve gevşek oluşu durumunda vücudun ağırlık merkezinin arkaya kayması sonucu bel kaslarında aşırı zorlanma ve ağrı meydana gelir, dikkate alınmazsa ileri yaşlarda belin içe kavsi artarak (hiperlordoz) bağlı bel ağrıları oluşur.
  • Çanta ağır olacak olursa ve/veya tek taraflı omuz askısı kullanılacak olursa kas zorlanmalarına neden olur.
  • Özellikle boyun hızlı arttığı yaşlarda tek el veya omuzla taşınan çantalar omurgada sağ veya sola eğilmeler (skolyoz ) gibi duruş bozukluklarına ve sırt ağrısına neden olabilir.
  • Çantayı sağa ve sola eşit derecede yük dağıtacak şekilde orantılı yerleştirmek gerekir. Bele binecek olan yükü azaltmak için ağır olan eşyalar sırta yakın konulmalı, daha hafifleri daha uzağa yerleştirilmelidir.
  • Sırt çantalarını mümkün olduğunca alçaktan kaldırmamak lazım. Eğer alçaktan kaldırmak gerekirse, dizin üzerine çökerek kaldırmak gereklidir.

14 adımda doğru okul çantası nasıl seçilir?

  1. Geniş yumuşak askılı ve iyi omuz pedi olan sırt çantası seçin.
  2. Çift askılı sırt çantası seçin, tek taraflı olanlar yükü eşit dağıtamazlar.
  3. Çanta sırt pedi iyi olmalıdır, ince olanlarda çantadaki sert objeler yada kitap köşe uçları sırtabatarak rahatsız eder.
  4. Bel kayış bağlanması olanları seçin çünkü bu kayış ağır yükün daha da eşit dağıtılmasını sağlar,
  5. Kendi boş ağırlığı da hafif olan çantaları seçin.
  6. Üzerinde tekerlek olan Roler sırt çantası özellikle çok ağır taşıyan öğrenciler için merdiven çıkarken daha rahat olabilir.
  7. Sırt çantasının her iki askısını da kullanarak iki omuzunuza geçirin. Sırt çantanızı tek omuz ile taşımayın.
  8. Çanta vücuda yaklaşacak şekilde askılarını sıkılaştırın .
  9. Askıları çantanızı belinizin 5 cm üstünde tutacak şekilde ayarlayın.
  10. Askıları omuzlar üzerinde uygun biçimde oturtarak ayarlayınız ve her defa yük ilave edildiğinde tekrar askı ayarlarını kontrol ediniz ve yükün yeterince destek gördüğünden emin olunuz .
  11. Sırt çantası hafif olmalı ve kesinlikle öğrencinin kilosunun % 15’ini aşmamalıdır.

Doç. Dr. Neslihan Aksu / Ortopedi ve Travmatoloji uzmanı