Yeni bir çalışmanın sonuçlarına göre, yüksek zekâ müzisyenler arasında sanılandan çok daha yaygın olabilir. Devlet sanatçımız dünyaca ünlü piyanist Gülsin Onay, müzik eğitimi alanında üstün zekâlı çocuklarla ilgili bir röportajımızda “Üstün yetenekli çocuklar bildiklerini hatırlar gibi öğreniyorlar” demişti. Bu sorunun yanıtını başkaları da merak etmiş olacak ki Michigan State Üniversitesi’nden bilim insanları konuyu araştırmış. Piyano çalmaya yeni başlayanların incelendiği çalışmanın sonucuna göre, Üstün zekâlı insanlar müzik çalmayı daha çabuk öğreniyorlar.
Araştırmada yer alan, Biliş ve bilişsel sinirbilim alanında doktora adayı olan Alexander Burgoyne, “Müzik çalabilmekte en etkili faktör yüksek zekâydı, ardından müzik yeteneği geliyor” diyor. Araştırmada katılımcılara 8 bilişsel yetenek testi ve 2 müzik yeteneği testi uygulanıyor.
Araştırmada, 161 lisans öğrencisine, piyanoda “Doğum Günün Kutlu Olsun” şarkısının nasıl çalınacağı öğretiliyor. Daha sonra bu kişilere deneme yapmaları için zaman tanınıyor. Ardından yeniden aynı şarkıyı çalmaları isteniyor. Çalınan şarkıyı, üç kişiden oluşan müzik alanında lisansüstü eğitimi olan jüri değerlendiriyor.
Doğal olarak her birey aynı başarıyı gösteremiyor ve müziği çalmada çarpıcı farklılıklar ortaya çıkıyor. Katılımcılardan bazıları şarkıyı piyano ile çalmayı çabuk öğrenirken bazıları kötü performans gösteriyor ve daha fazla denemeden sonra doğru olarak çalmayı başarabiliyor.
Bu aşamadan sonra araştırmacılar her bir katılımcıya problem çözme becerileri ve işlem hızına odaklanan bir biliş testi sunuyor. Ayrıca her öğrenci bir müzik yetenek testinde geçiriliyor. Öğrencilerin gelişim zihniyeti de (Growth Mindset) araştırılıyor. Gelişim zihniyeti için kısaca, zorlukları daha çok fırsat olarak değerlendiren, zekânın sabit bir kavram olmadığını geliştirilebileceğini anlatan bir tanım denilebilir.
Araştırmaya katılan öğrenciler yeni bir müzik aleti öğrenmeye çalışmak gibi zorluklarla karşı karşıya kaldıklarında “gelişim zihniyetinin” önemli rol oynayacağını iddia etmelerine rağmen ne yazık ki bu durum başarı göstermelerine yardımcı olmuyor. Diğer bir deyişle, öğrencilerin yapabileceklerine inanmalarının akademik başarı üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
Ancak araştırmacılar bu araştırmanın belkide alanında ilk olduğunu, sonuçların daha yetenekli bir grup üzerinde daha farklı sonuçlar çıkarabileceğini de belirtiyor.
Yine de yeteneği ve zekâ düzeyi ne olursa olsun usta Orkestra Şefi Gürel Aykal’ın da dediği gibi “Herkes az veya çok bir enstrüman çalabilmeli. Hatta bu enstrümanda Mozart çalabilmeli.” Kim bilir matematik ve müzik arasındaki ahenkli ilişki belki derslere de yansır.
